Evran ile Çingene

Köşe Yazıları / Obalardan Odalara

• 05.10.2008 02:28
• Yorumlar

Emirdağ Halk dilinde Evran (Ejderha) büyük yılandır. Gökten geldiğine inanılır, yer altında yaşar, öğün, öğün torak yalar. İnsanların gözüne gözükmez, sadece kudurduğunda, yer yüzüne çıkar. Mala cana zarar verir. Mala cana zarar verince de, ya insanlar tarafından öldürülür ya da burukla (hortumla)gök yüzüne çekilir. Emirdağ’daki Evran efsanesi bu şekilde tanımlanır. Veli Duran’dan duyup yazdığım birini bugün, diğerini haftaya buradan aktaracağım.

Emirdağ kazasının yakınlarında bulunan, Pınarbaşı gölünde geçtiğine inanılan efsaneye göre Pınarbaşı gölünde meydana çıkan Evran, gölde mala cana zarar vermeye başlar. Civar göl köyleri korkularından göle giremezler; tabii balık da avlayamazlar, kamış kesemezler. Gölden geçim sağlayan halk Evran’ı öldürmek için çareler aramaya başlarlar. Bir türlü çare bulamazlar çaresizlik içinde beklerken, köye hasır ve sepet ören bir çingene aile gelir.
Gölden kamış kesmek için göle girer, köylüler “çabuk çıkmasını” söylerler, çingene beyi nedenini sorar,

“Gölde Evran olduğunu ,göle gireni yutacağını, tehlike olduğunu” söylerler. Çingene beyi “Ne var bunda korkacak ben Evranı öldürürüm, yalnız benim dediklerimi aynen yapacaksınız tamam mı” der. Köylüler kayıtsız şartsız kabul ederler. Çingene,
“Ben on kılıçlı yiğit gönüllü delikanlı isterim, İsa’yı çarmığa gerdikleri gibi bir çarmıh isterim. Biraz da altın isterim” Köylüler kabul eder.

Çarmıh çakılıp hazırlanır, çingene beyi kendini çarmıha bağlatır. Ayaklarına vücuduna her tarafını kalın keçelerle sardırır, baş tarafına sadece gözü görülecek kadar delik bırakırlar. Bir sala uzatıp üzerine yeni kesilmiş hayvan kanı sürerler. Silahlı gençlerin beşini bir tarafına beşini bir tarafına kamışların içine gizler. Salı gölün kenarına sığ bir yere bırakırlar. Akşam bırakırlar ertesi gün sabah Evran gelir. Kurbanını başından tutmak ister, tutamaz sıkmak ister sıkamaz, ayaklarından yutmaya başlar, beline doğru gelince çingene delikanlılara bağırır, delikanlılar gelir Evran'ın iki avurdundan kılıçlarıyla dilip çingenenin ayağını kurtarırlar vücudunu parçalarlar. Böylece Pınarbaşılar Evran'dan kurtulmuş olur.

Paylaş

• Tweet

• Okunma: 7967