Türk Dili Açılımı

Köşe Yazıları / Volkan Yıldırım

• 24.08.2009 08:59
• Yorumlar

Ülkemizde son zamanlarda bir açılım dönemidir gidiyor. Kim, neyi, nasıl ve ne zaman açacağını tam olarak bilmiyor. İşin kötüsü ortada açılım yapılıp yapılmaması gereken bir durumun varlığı da tespit edilemiyor. 

Madem ille de bir açılım yapacaksınız; o halde bir ulusun asli unsurlarından biri olan dili ile başlayın işe. Çünkü son zamanlarda Türk Dili o kadar çok yoruldu ki özüne geri dönmek istiyor. Özellikle İngilizce’den gelen yabancı kelime kirliliğinden dolayı insan ister istemez bu kelimelerin anlamlarını araştırmak zorunda kalıyor.

Son zamanlarda o kadar çok yabancı kelimeyi Türkçe yerine kullanmaya başlamışız ki insanlar bu yeni kelimelere uyum sağlamakta zorlanıyor. Birkaç basit örnek vermek gerekirse;

Son zamanların en gözdesi “Spontane” kelimesini artık her yerde duyar hale geldik. Bunun Türkçe karşılığı “Kendiliğinden, anlık” anlamında kullanılıyor.

“Spiritüel” kelimesi “dinsel, ruhsal” konularla ilgili durumlarda kullanılıyor.

“Feedback” kelimesi yaşanan bir durumda “geri bildirim” anlamına geliyor.

“Absürd”  gülünç, saçma ve gülünç durumlar için kullanılıyor. Bunlar son zamanların en popüler kelimeleri olarak karşımıza çıkıyor. Bunların dışında ;

Faaliyet yerine; aktivite, oyuncu yerine; aktör, gerçek yerine; aktüel, yönetici yerine; admin anchor man; erkek sunucu...

Bir de artık Türkçe ile iç içe geçmiş çok daha eskilerden beri kullandığımız kelimeler var ;

“Ambulans, Spor, Tren, Analiz, Doktor, Karton, Balon, Sentez, Kapital, Banka, Metot, Kantin, Problem, Konserve, Atletik, Balans, Kafe, Galeri, Formalite, Egoist, Kanal, Finans, Gazino, Şampiyon, Sigara, Kompozisyon, Efemine, Faktör, Skeç…” Örnekler böyle uzayıp gidiyor. Sizlerde elinize bir İngilizce-Türkçe sözlük aldığınızda buna benzer binlerce kelime bulabilirsiniz.                    

Peki bu kelime kirliliğine karşı ne yapılabilir. Bunun için Türk Dil Kurumuna ve Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna büyük görevler düşüyor. Televizyon ve Radyo programlarında karşımıza çıkan bu kelimeleri çok yaygın bir şekilde kullanan sunuculara eğitim verilerek program sunarken yabancı kelimeleri tercih etmemeleri sağlanabilir. Hatta bu konuda büyük bir kampanya da başlatılabilir. “Haydi Türkçe Kelimelere” sloganından yola çıkılarak öz Türkçe sözcüklerin kullanılmasına yönelik bir dizi önlemler alınabilir. Üniversite öğretim görevlilerinin de desteğiyle İngilizce kaynaklı sözcüklerin kullanılması en asgari düzeye indirilebilir. Sanatçılar, Bilim adamları, gazeteci ve yazarlar, öğretmenler ve kendini aydın olarak niteleyen herkes bu konuda halka örnek olmalı ve yabancı kelime kullanmaktan kaçınmalıdır. Eğer buna benzer bir takım tedbirler alınmaz ise inanın ki bir 10 yıl sonra şimdiki Türkçemizi dahi bulamayabiliriz. Çünkü her yeni günle birlikte başka bir kelimeyle tanışıyoruz zaten… İşte size örnek bir açılım…

M. Volkan YILDIRIM

Paylaş

• Tweet

• Okunma: 2633